UNESCO Werelderfgoed: Hollandse Waterlinies

Historie, tips en mustsees

De Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie vormen samen het UNESCO Werelderfgoed: de Hollandse Waterlinies, een verdedigingslinie van ruim 200 kilometer die strekt van Muiden tot de monding van de Biesbosch bij Werkendam. Het vertelt het verhaal van de militaire verdediging van Nederland, met water als bondgenoot.

Water werd ingezet om het westen van Nederland, het economisch hart, te beschermen in tijden van oorlog. Brede stroken land konden tot kniehoogte onder water worden gezet met behulp van sluizen, kanalen en dijken. Onbegaanbaar voor soldaten, voertuigen en paarden. Tegelijkertijd was het water te ondiep om doorheen te varen met boten: een systeem van wereldformaat. 

De Plofsluis

De Plofsluis is een waterlinie-onderdeel dat je nergens anders in Nederland tegen zult komen. De sluis bestaat uit vijf betonnen compartimenten die boven het kanaal zijn geplaatst. Tijdens dreiging kon de sluis worden opgeblazen. De inhoud van de bakken damde dan het kanaal af. 

Ontdek de geschiedenis

Fort Jutphaas

Fort Jutphaas ligt verscholen in het groen in Nieuwegein. Het fort werd gebouwd rond 1820 op de oude route van Houten naar Montfoort. Toen kreeg het fort waarschijnlijk zijn langgerekte vorm. Later zijn enkele gebouwen toegevoegd, waaronder een verdedigbaar wachthuis dat fungeerde als laatste vluchtplaats. Fort Jutphaas diende als verdediging van een smalle terreinstrook die niet onder water gezet kon worden.

Bezoek het Fort

Fort Vreeswijk

De geschiedenis van Fort Vreeswijk begint al in de 16de eeuw. Er verrees een verdedigingswerk dat bescherming moest bieden tegen de Spaanse troepen. In latere eeuwen is dit verdedigingswerk verder uitgebreid. Het huidige fort dateert uit 1855 en was met de vestingwal een belangrijk onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.

Bezoek het Fort

Fort de Batterijen

De Batterijen aan de Overeindseweg zijn gebouwd rond 1872. Deze dienden als verdediging van de Overeindseweg, en ze moesten eventuele afdamming van het inundatiekanaal door de vijand voorkomen. De zuidelijke Batterij is verdwenen toen het Amsterdam-Rijnkanaal in 1981 werd verbreed. Op de noordelijke Batterij staan een wachterswoning, een grote houten loods, een bomvrij wachthuis en een remise. 

Bezoek het Fort

Activiteiten langs de Waterlinies - Evenementen, historische routes en meer

Informatiepunt Fort Vreeswijk

In het hart van schippersdorp Vreeswijk vind je een gloednieuw informatie- en belevingspunt. Hier wordt informatie over toeristische highlights in de omgeving aangeboden, maar ook het unieke verhaal van het fort als onderdeel van de Hollandse Waterlinies. Met stripachtige illustraties, een interactief spel én een koffiecorner is het een plek voor ontmoeting én ontdekking. 

Bezoek het Informatiepunt